El comedor colonial

El comedor colonial, vrij vertaald ´het koloniale eethuisje´, is de plek in Puerto Lempira waar ik mijn doordeweekse lunch eet. Je eet er wat de pot schaft die dag. De naam, die in kleine, gedrukte letters op het voorgeveltje staat, was me niet direct opgevallen in mijn eerste dagen als klant van Doña Elida, maar toen iemand me eens vroeg naar waar ik altijd lunchte, kreeg ik meer oog voor herkenningspunten (zoals de naam, dacht ik).

Nu heeft in Puerto Lempira nog niemand ooit gehoord van El comedor colonial. Wel kent iedereen ´Doña Elida´, de pittige tante die de tent runt met gezag over haar personeel en liefde voor haar vaste klanten, waar ik mij inmiddels onder mag rekenen. Wat o.a. inhoudt dat ik steevast gebeld wordt als ik te lang niet kom eten (´je eet toch niet bij iemand anders?´), soms iets extra´s krijg van iets waarvan ze weet dat ik het lekker vind (of me ontziet met dingen waar ik niet zo dol op ben), kan rekenen op het bewaren van de lunch voor als ik laat ben en trotste opmerkingen als: ´ik heb je al lekker dik´. Bovendien weet iedereen dat het bij Doña Elida niet alleen goedkoop eten is, maar ook één grote uitwisseling van dorpsroddels, met de doña als sleutelfiguur in de communicatie. ´Die jongen met wie je laatst hier was, is dat je vriend?´ ´Nou, Carlos heeft Sara weer flink te pakken genomen´. ´Wil je er nog wat bonen bij?´ ´Fernando is er ook weer, ik heb hem al gezegd dat je weer terug bent´.

In het onwaarschijnlijke geval dat iemand niet weet wie ´Doña Elida´ is, volstaat de uitleg: ´het eethuisje vijftig meter beneden de middelbare school Raya Ingwaya, schuin tegenover de gevangenis´. Je weet wel. Kan niet missen. Twee tafels, waar iedereen kan aanschuiven, en een altijd wisselend aantal gammele stoelen, naast de vriezer met Coca-Cola en het gangetje naar de keuken geven het geheel een informele, familiaire sfeer. Je komt er meer aan de weet dan wanneer je de krant leest. En als de doña je mag, houdt ze bovendien je reputatie op peil.

Al is de naam ´El comedor colonial´ geen punt van herkenning, ze verontrustte mij toch enigszins toen ik ze las: het koloniale eethuisje, en dat gerund door iemand uit een ander deel van Honduras (de meeste handeltjes van enige omvang hier, zijn meestal van niet-miskitos, oftewel mensen ´uit de stad´, die hier soms al jarenlang wonen en werken). Een verkapte manier van doelgroepbepaling die ik niet door had? Het eethuisje was mij notabene aangeraden door een VN-collega, die af en toe op projectbezoek komt in Puerto Lempira, die ik al plagend ´kolonist´ begon te noemen.

Inmiddels al ruim een jaar geleden, trok ik de stoute schoenen aan en vroeg Doña Elida waarom haar eethuisje ´El comedor colonial´ heette. In eerste instantie keek ze me verbaasd aan, ´waar heb je het over´, o ja, die naam op de voorgevel, nou gewoon ´het eethuisje van de kolonie´. In Honduras wordt het woord ´kolonie´ (colonia) ook wel gebruikt voor wijk of buurt. Oftewel, vrijvertaald, het buurtcafé…

Na ruim een maand vakantie werd ik weer hartelijk ontvangen in ´El comedor colonial´ (volgend op de nodige telefoontjes toen ik nog onderweg was). Overigens heette niet alleen doña Elida me hartelijk welkom, ook de collega´s met wie ik een kantoor deel, waren blij me weer te zien, en een groepje vrijwilligers had zelfs een verrassings-welkom-feestje georganiseerd. Met een vergadering- smoes werd ik het kantoor uitgelokt en kwam in een gezellige borrel terecht. Hollandse kaas en stroopwafels vonden daarbij gretig aftrek. Een warm welkom, een goed begin voor nog een jaar als VN-vrijwilliger.