visvangst in Ilaya
ruilhandel: vis voor rijst
gevangen haai
rijst drogen op koeienhuid
Met z´n zessen zijn we volop bezig gegevens te verzamelen. Om er in te komen en wat meer ´formele´ informatie ter achtergrond te hebben, zijn we begonnen in Puerto Lempira met o.a. de burgemeester, de goeverneur van het departement, een aantal organisaties die hier actief zijn, en andere ´interesante figuren´. Inmiddels zit ook de eerste veldtrip erop, en het is echt ongelooflijk wat er allemaal naar boven komt. We hebben een redelijk gestructureerde aanpak van groepsintervies: o.a. lokale leiders, vrouwen, kinderen, jongeren, dokters of verpleegkundigen (als die er zijn), ´gewone mensen´, educatief personeel, maar komen ook altijd onverwacht interessante personen tegen, zoals bijvoorbeeld kruidengenezers; natuurlijke geneeswijzen worden hier veel gebruikt. En horen veel verhalen over ´profeten´ die tot voor kort orkanen voorspelden of voorkwamen.
Een eerste algemene indruk is dat in dit gebied mensen gewend zijn aan jaarlijkse overstromingen, maar deze nemen de laatste jaren toe in aantal en impact, en daar is vrijwel niemand op voorbereid. Deze veldtrip was wel een van de meest enerverende voor mij, tot nu toe. In een een aantal dorpen is de situatie echt schrijnend. Ze liggen afgelegen, in een laag gebied en hebben in sommige gevallen al 4 overstromingen gehad dit jaar. Vrijwel alle rijst is verloren gegaan, de mensen eten het weinige wat ze verder nog hebben, vaak heel eenzijdig (wij moesten dus eten meenemen).
GOAL is hard bezig geweest om watertanks te plaatsen, omdat het vervuilde rivierwater (zowel drink- als badwater) voor veel ziektes zorgt. Het regent momenteel veel, dus water was geen probleem. Tenminste, qua consumptie. Met een deel van het team ben ik naar Ilaya geweest, een dorp vlak bij de Kaap Gracias a Dios, het uiterste puntje van Honduras, waar Columbus volgens de verhalen ooit voet aan land zette. Vanaf Klupki, het eerste dorp in de regio, is Ilaya vrijwel alleen te paard bereikbaar; wadend door water dat tot heuphoogte komt...
Qua natuur is het prachtig, we hebben apen gezien, vissers die hun vangst ruilen voor rijst, echt ongelooflijke ervaringen, maar de mensen wonen praktisch in het water. Het vee loopt er rond (en laat zijn vlaaien achter), je laarzen zijn soms niet hoog genoeg, en er zwemmen kinderen tussendoor... De lokale gezondheidscentra zijn niet altijd even goed uitgerust, soms is er zelfs geen antibiotica te vinden. Omdat vrijwel de hele zone in een laag gelegen gebied ligt (en de akkers steeds weer en meer onder water lopen), zijn er, behalve volksverhuizingen, weinig opties voor de lange termijn, ben ik bang.
´k Heb veel geleerd en heb een geweldig team: jonge, enthousiaste mensen, en 1 ongelooflijke grappenmaker die iedereen uit z´n slaap houdt.