Aguas Arriba Río Kruta

Na een mediastilte van precies een maand (zie ik net) even een 'sec' berichtje, zonder veel foto's. De internetverbinding hier in Puerto Lempira is op een dieptepunt beland geloof ik, dus ik ben digitaal wat minder actief. Foto's uploaden en documenten versturen is iets te veel gevraagd momenteel; zodra ik weer wat meer faciliteiten heb, stuur ik weer wat beeldmateriaal.
Twee dagen na mijn vakantie in Nicaragua (heerlijk!) was er weer een kans die ik grijpen ‘moest’: met collega Cóban kon ik een weekje mee naar ‘zijn’ gebied, stroomopwaarts de rivier Kruta. Zo ver en afgelegen was ik nog nooit geweest. Een week werd 10 dagen -je weet maar nooit in een transport en communicatie-arm gebied- maar het was de moeite waard! Ik heb veel batanaproducenten (lees: lokale boeren en boerinnen) gesproken, flink wat Miskitu opgestoken en meer inzicht gekregen in o.a. sociale verhoudingen, logistieke uitdagingen etc.…

Uitdagingen genoeg. Communicatie en transport is veelal afhankelijk van informele contacten. Hierdoor kun je lastig plannen op lange termijn, maar ben je tegelijkertijd gedwongen snel en veel contacten te leggen. Dat doen de mensen dan ook. Bovendien is vrijwel overal, maar zeker in de kleinere gemeenschappen, iedereen wel op de een of andere manier familie van elkaar. Dat heeft voordelen (je kunt makkelijk iemand om een boodschap sturen, vind altijd wel ergens een logeeradres en wint snel vertrouwen), maar ook een groot nadeel: de sociale controle is enorm. Roddels, verdachtmakingen, en dat in combinatie met vaak autoritair leiderschap (veel dubbelrollen: politieke leiders hebben vaak ook een economisch en/of religieus aanzien) zorgen voor een delicaat werkklimaat.

Ojon Corporation, het Canadese bedrijf dat de batana-olie via MOPAWI inkoopt, ontdekte vorig jaar dat een deel van de productie aangelengd was met een ander soort olie, waardoor het product onbruikbaar was geworden. Ook al doet Ojon Corporation haar best om de boeren goed te behandelen en te betalen, natuurlijk wil ze een product met marktconforme voorwaarden. Om de kwaliteit beter te controleren en te waarborgen, is de inkoop van batana tijdelijk stopgezet. Behalve gebrek aan inkomsten voor de lokale boeren, heeft dit gezorgd voor allerlei vage verhalen: MOPAWI/Ojon Corporation zou de grond van de boeren willen onteigenen, MOPAWI zou de boeren überhaupt niet meer willen helpen…

Inmiddels wordt de inkoop weer langzaamaan opgepakt. Langzaam, want transport is een erg vertragende factor. Deze keer had ik de luxe dat we met de boot van MOPAWI gingen. Met onze 40 PK buitenboordmotor en mijn blauwe ogen vormden we een behoorlijke bezienswaardigheid in dit afgelegen gebied, waar de mensen zich met name in smalle houten bootjes (‘pipantes’) of lopend verplaatsen, en behoorlijk donker van uiterlijk zijn. Regelmatig kreeg mijn collega de subtiele vraag of ik wel wat zie met die ‘lichte ogen’ of barstten kinderen in huilen uit als ik naar ze kijk. Tja. Het enige wat ik kan doen, en wat redelijk helpt, is een paar woorden Miskitu leren. Dit breekt het ijs en is voor mij een leuke uitdaging.